Znam to znamię – lekcja profilaktyczna o czerniaku

Nasza Szkoła Podstawa pierwszy raz, uczestniczyła w bardzo ważnym, ogólnopolskim programie profilaktyki czerniaka. Działania nasze były oparte na współpracy z Akademią Czernika.

Głównym celem działań było zwiększenie świadomości społeczności uczniowskiej tematem czerniaka, czynników ryzyka oraz metod skutecznej profilaktyki. Zajęcia zostały zorganizowane w formie lekcji dla klas VI – VIII. W trakcie zajęć wykorzystano materiały z strony internetowej „Akademia Czernika”, film edukacyjny – zasady profilaktyki w walce z Czernikiem.  Uczniowie zostali zapoznani z pozostałymi materiałami tj. ulotki – wszystko o Czerniku, jak również został zorganizowany pokaz multimedialny „Znam to znamię”.

Aktywne  wsparcia szkoły, oraz działanie środowiska lekarskiego pozwoli na dotarcie do  młodych Polek i Polaków. Wspólne działania mają  szansę w długofalowej perspektywie zmienić smutne wyniki zachorowań na nowotwory raka skóry. Programy profilaktyczne prowadzone na różnych płaszczyznach życia społecznego maja szansę podniesienie poziomu wiedzy oraz wczesnego działania co wpływa na obniżenie zachorowalności i wzrost wykrywalności choroby we wczesnym stadium co daje prawie 100% wyleczalność.  

Czerniak jest nowotworem złośliwym skóry. Wywodzi się z melanocytów – komórek pigmentowych wytwarzających barwnik zwany melaniną, który sprawia, że skóra ciemnieje w kontakcie z promieniowaniem ultrafioletowych. Czerniaki najczęściej pojawiają się na skórze, ale także w obrębie ust, nosa oraz gałki ocznej.

Czerniak charakteryzuje się bardzo agresywnym wzrostem oraz wczesnymi i licznymi przerzutami, które są trudne w leczeniu farmakologicznym. To oznacza, że czerniak szybko przechodzi z choroby miejscowej (rozwijającej się w jednym miejscu na skórze) w postać rozsianą tzw. uogólnioną.

Czerniak nie tylko rozrasta się na powierzchni skóry, ale co groźniejsze wrasta w głąb skóry i gdy przejdzie barierę skóry (ma wtedy ok.  1 mm głębokości) dostaje się do naczyń krwionośnych, a następnie za ich pomocą przedostaje się do całego organizmu. Czasem wystarczą 3 miesiące, aby czerniak zaatakował cały organizm.

  1. Nie opalaj się w solarium! – w przypadku młodych ludzi jest to najważniejszy czynnik wywołujący czerniaki.
  2. Unikaj przebywania w pełnym słońcu w godzinach 11.00-16.00
  3. Ochrona skóry: stosuj filtry UV, noś czapkę i okulary przeciwsłonecznych – latem nawet podczas pochmurnych dni należy stosować ochronę. Pamiętaj ochronie także podczas uprawiania sportu na świeżym powietrzu!
  4. Raz w miesiącu oglądaj swoją skórę – sprawdź, czy Twoje znamiona nie zmieniają się lub czy nie pojawiły się nowe.
  5. Jeśli zauważysz, że coś podejrzanego dzieje się z Twoim znamieniem, udaj się do dermatologa lub chirurga-onkologa.
  6. Przynajmniej raz na rok odwiedzaj dermatologa lub chirurga-onkologa, aby sprawdził czy wszystko w porządku.

Najbardziej narażone na rozwój czerniaka są osoby:

  • O jasnych i rudych włosach,
  • jasnej lub bardzo jasnej cerze,
  • z piegami i/lub znamionami,
  • które łatwo ulegają poparzeniom słonecznym,
  • słabo tolerują słońce,
  • opalają się z dużym trudem
  • u których w rodzinie występował czerniak

    Zdjęcia możecie oglądać tutaj

Koordynatorzy akcji: p. Witold Antosz, p . Mariusz Szamraj

Opracował: Witold Antosz

Zdjęcia: Mariusz Szamraj